Apocalyps - Virginie Despentes

Niet voor iedereen weggelegd dit boek. Het is buitengewoon veelzijdig en gelaagd, maar vooral ook erg uitgesproken. Uitgesproken van mening én uitgesproken wat betreft beschrijvingen. Beschrijvingen van dingen waar vaak een sfeer van taboe om heen hangt;  waar je normaal niet voluit over praat doet Despentes dus wel. Treffend voorbeeld is de groep lesbische dames die al lijntjes snuivend her en der in groepjes op de vloer al fistfuckend wordt gadegeslagen door een hetero dame. Beschreven op zo’n droogkomische wijze dat het nét niet absurdisch of belachelijk wordt. 

 Die confronterende, onverbloemde  toon klinkt door heel de roman. Het werkt vaak humoristisch – daar was de voortdurende glimlach weer tijdens het lezen- maar tegelijkertijd is het verhaal eigenlijk schrijnend. Parisienne Lucy is een maatschappelijk en sociaal ‘mislukt’ figuur. Ze heeft een rotbaan die ze zich echter niet kan permitteren te verliezen. Als een soort waakhond houdt ze probleempubers in de gaten in opdracht van bezorgde ouders die willen weten wat voor ongein hun kroost uithaalt.  Wanneer het pubermeisje Valentine verdwijnt, roept Lucy de hulp in van een ‘echte’ detective. Een stoere lesbienne die in diverse kringen bekend staat als De Hyena. Deze neemt onmiddellijk het voortouw, waar Lucy aanvankelijk weinig rouwig om is.

 

Van Parijs belanden de twee in Barcelona, de stappen die het verdwenen meisje heeft genomen volgend. Behalve de strubbelingen tussen vrouwengek Hyena en tutje Lucy wordt afwisselend (in 3^e persoonsvorm) de situatie vanuit alle betrokken personages geschetst. De vader van Valentine, de om, de moeder, haar kennissen –vrienden had ze niet-, verre familieleden, en anderen, zoals De Hyena. Allemaal hebben ze hun eigen visie, diep gekleurd door hun persoonlijke verleden. Ellende alom, ieder huisje heeft zijn kruisje, zo blijkt. Tot slot komt ook Valentine zelf aan het woord en pas dan wordt duidelijk hóe vreselijk ontspoord dit meisje is en hoe ontvankelijk ze is voor de (karakter)verwoestende invloed van bijna elke willekeurige passant in haar leven.

 

Het komt tot een dramatisch einde. Het laatste hoofdstuk is een soort epiloog die verduidelijkend is voor de strekking van de roman. Het gaat dan ineens wel hel erg snel allemaal, en naar mijn mening ‘sluiten’ de dingen niet helemáál waardoor het slotstuk een beetje inboet aan overtuigingskracht. Toch is de finale ronduit schokkend. En geeft zeker stof tot nadenken. Over de huidige maatschappij, met internet en het voortdurend dreigend terrorisme, maar ook over de roman zelf. In dit laatste stuk bekent  Lucy dat zij een verhaal heeft verteld waarin zij zelf kan geloven, omdat zij de waarheid toch nooit zal weten. Ze geeft hiermee min of meer toe dat zij de visies en achtergronden van alle personages (immers in 3^e persoonsvorm geschreven) zélf ingevuld heeft om voor zichzelf een acceptabel verhaal te crëeren. Om te kunnen leven met het verleden.

Het verklaart een boel, maar maakt de uitkomst niet minder schrijnend. Uitermate boeiend boek.

ØØØØO

Auteur(s): Virginie Despentes
NUR: Vertaalde literaire roman, novelle
ISBN: 9789044518818 
Paperback, € 19,90, 2011
Uitgever: Geus, Uitgeverij De