woensdag 29 februari 2012

De man zonder hond - Håkan Nesser

De Zweedse thrillerauteur Håkan Nesser is vooral bekend om zijn verfilmde politiethrillers met inspecteur Van Veeteren in de hoofdrol. De man zonder hond is het eerste deel van een nieuwe thriller serie, de zogeheten Inspecteur Barbarotti-reeks. Uitgeverij De Geus noemt Barbarotti  in alles de tegenpool van Van Veeteren, wat meteen al bepaalde verwachtingen omtrent dit nieuwe personage schept.

Wel is het even wachten op zijn opkomst: pas op pagina 173 (van de ruim 400p.) doet de inspecteur zijn intrede. Wat er aan vooraf gaat is een uitvoerige uiteenzetting van de complexe familiebanden binnen de familie Hermansson. De familie is ‘getekend’, of te wel te schande gezet door een onterend schunnige daad van zoon Robert in een reality soap op nationale televisie. De ouders gaan emigreren naar Spanje en bereiden –onwillig, bijna noodgedwongen- een soort afscheidsfeest. Robert, zijn twee zussen en hun aanhang hebben elk hun redenen om tegen de bijeenkomst op te zien. Eenmaal aanwezig is de sfeer gespannen en grimmig, onderling broeit er van alles. Dan verdwijnt Robert, met aanvankelijk stille trom. Als een dag later 19jarige kleinzoon Henrik echter ook verdwijnt, moet de politie wel worden ingeschakeld.

Waar inspecteur Barbarotti  ten tonele verschijnt. Aan hem de taak uit te zoeken of de twee verdwijningen verband hebben met elkaar. Hoe de vork precies in de steel zit valt hem – in tegenstelling tot de lezer die al eerder inzicht krijgt- niet mee. Toch bijt hij zich vast in deze hopeloze zaak. Even lijkt de steeds minder houdbare situatie een noodlottige wending te nemen, maar wederom treedt een onvermijdelijke en allesbeslissende samenloop van omstandigheden op. Een gelaten, genadig einde.

Een weinig spectaculaire, maar bijzonder prettige thriller- of beter gezegd detective. Het eerste deel is psychologisch ijzersterk opgezet en maakt veel duidelijk voor de lezer waar Barbarotti juist volledig en gekmakend in het duister tast. Het is die tegenstelling die voor de meeste spanning zorgt in het boek. Inspecteur Barbarotti is een uiterst aimabel persoon. Heeft zo zijn besognes met zijn dochter, zijn bijdehante collega en nieuwe vriendin, maar laconiek en pragmatisch (met de hulp van God, al dan niet bestaand) ingesteld als Barbarotti is zal hij niet gauw in zijn sores verdrinken. Op een volgend deel van de reeks hoeven we dan ook gelukkig niet lang te wachten; het tweede staat aangekondigd voor zomer 2012.

ØØØØO



















Auteur(s):  Håkan Nesser
NUR: Detective
ISBN: 9789044518887 
Paperback, € 15,00, 2012
Uitgever: Geus, Uitgeverij De

dinsdag 21 februari 2012

De Heksenoorlog trilogie - Maite Carranza

De Clan van de wolvin (1)
De ijswoestijn (2)
De vloek van Odi (3)


De Heksenoorlog is een spannende Young Adult fantasy serie die –hoewel de titels en covers wellicht klassieke fantasy doen vermoeden- zich voornamelijk afspeelt in het heden.

Auteur Maite Carranza is een Spaanse en Spanje is dan ook de plek waar het verhaal begint en grotendeels plaatsvindt. In De clan van de wolvin verdwijnt in een stormachtige nacht op mysterieuze wijze Selene, de moeder van veertienjarige Anaíd. Anaíd komt erachter dat ze niet alleen een machtige heks, maar ook nog eens de  “Uitverkorene” is. Volgens de Voorspellingen van Odi zal deze Uitverkorene de eeuwenoude oorlog tussen de goede Omar heksen en de wrede, bloeddorstige Odish heksen voor altijd beslechten.

Na deze ontdekking komt Anaíd in een stroomversnelling van gebeurtenissen terecht. Er wordt van alle kanten aan haar getrokken en ze belandt tijdens haar opleiding en op de vlucht voor de Odish in allerlei uithoeken van de wereld. Het tweede deel De ijswoestijn staat ietwat los van verloop van de serie; het boek beslaat vrijwel geheel het dramatische (en als verhaal an sich superspannende en meeslepende liefdes-) verhaal van de jonge Selene. Ook zij heeft als jonge heks veel moeten doorstaan -en opofferen.

Anaíd zoekt moeizaam haar weg én zichzelf terwijl ze de drie slechte heksen – de Gravin, Baälat en haar oma, de Ysvrouwe- ieder het hoofd moet bieden. Ze maakt hiervoor een tijdreis en bewandelt het Pad van Om, naar het Rijk der Doden, waar nog nooit een Omar heks levend uit terug keerde. In het derde deel De vloek van Odi gebeurt dan ook het ergst mogelijke. De misleide Anaíd verandert in een slechte Odish heks en alles lijkt verloren. Op verrassende wijze wordt de oorlog tot slot gestreden en beëindigd.

Een vermakelijke, moderne fantasy reeks waarin Carranza zich gebaseerd heeft op bestaande mythen en (Noorse) sagen vermengd met elementen uit haar eigen rijke fantasie. Vlot en filmisch geschreven, met veel interessante en grappige personages. Hoofdpersoon Anaíd is –gezien de verkeerde kant die ze dreigt op te gaan- eigenlijk niet eens altijd de meest sympathieke. Toch blijf je als lezer erg bij haar ontwikkeling betrokken en is vereenzelviging met haar opvallend makkelijk…  Ook voor volwassenen.

ØØØOO


























































Auteur(s): M. Carranza
NUR: Fictie 13
ISBN: 9789056724283
Paperback (3x), € 17.50, 2011
Uitgever: Signatuur

zondag 19 februari 2012

Crossed - Ally Condie

Het persoonlijk langverwachte vervolg op Matched, waar in de totalitaire Unie de onmogelijke liefde tussen Burger Cassia en Dwaling Ky tot bloei komt ondanks de extreem strenge controles en nietsontziende ingrepen van de Autoritieiten.

In dit tweede deel Crossed slaat schrijfster Condie de weg in die leidt naar verzet.  Letterlijk, want Cassia en Ky weten apart van elkaar te ontsnappen in de Verdoemenis, waar de controle van de Unie minder lijkt. Gedreven door hun allesoverheersende liefde vinden ze elkaar, maar -zoals dat helaas gaat in het leven- hun liefde wordt algauw op de proef gesteld wanneer pijnlijk duidelijk wordt dat hun levensdoelen niet overeen komen. Cassia wil niets liever dan de mythische Opstand vinden om zich daarbij aan te sluiten. Terwijl Ky juist zo zijn persoonlijke redenen heeft de Opstand te wantrouwen en bovenal te mijden.

Tijd om hier lang bij stil te staan hebben ze niet aangezien de Unie ze moordend op de hielen zit en ze ook nog de verantwoordelijkheid voor hun reisgenoten dragen. Ze kiezen, maar hun keuze leidt onvoorzien en onverwacht tot wederom ondergeschiktheid aan  anderen. Ditmaal echter voor het algemeen goed, zoals hopelijk in deel 3 zal gaan blijken.

In afwisselend perspectief komen Cassia en Ky steeds aan het woord. Zo wordt de innerlijke worsteling die ze beiden ervaren mooi in beeld gebracht. Het inzicht dat liefde soms niet genoeg is, dat keuzes niet altijd definitief zijn en dat wat goed is voor de een niet altijd goed is voor de ander. De onvermijdelijke patstelling. Door de extreme situatie zijn ze gedwongen de weg naar gauw volwassenheid gauw te nemen. In een wereld waarin gevoelens en gedachten het enige persoonlijke bezit zijn, is het opgeven hiervan bijzonder schrijnend.

Crossed is door zijn setting in de woeste natuur minder futuristisch en bevreemdend dan zijn voorganger. Die klinische sfeer was wat Matched zo bijzonder maakte en daardoor is dit vervolg automatisch iets minder origineel. Daar staat wel weer tegenover dat dit boek beduidend meer actie bevat en bovendien weer bol staat van de spanning. Daarbij maken de innerlijke reflectie en de poëtische en filosofische beschouwingen dat dit boek ver boven de gemiddelde (fantasy/romance) Young Adult serie staat.  Deel 3 zal hopelijk minder lang op zich laten wachten.

ØØØØO




















Auteur(s): Ally Condie
Ondertitel: niets is wat het lijkt
NUR: Fictie 15+
ISBN: 9789047704027 
Paperback, € 16,95, 288 pagina's, 2011
Uitgever: Lemniscaat, Uitgeverij

zondag 5 februari 2012

Het lot van de familie Meijer - Charles Lewinsky

Epische roman over de Zwitsers – Joodse familie Meijer.  Vijf cruciale periodes in de Zwitserse en Europese geschiedenis vormen de achtergrond waartegen het lot van de Meijers – namelijk het einde van hun familiegeslacht- zich voltrekt. Salomon Meijer en zijn familieleden in de generaties na hem worden beïnvloed, of beter gezegd vaak tegengewerkt, door invloeden van buitenaf. Steeds wordt een nieuwe fase ingeleid door de komst van een ‘vreemdeling’ die een sturende werking op de verloop van zaken blijkt te hebben.

Hoewel de Joodse gemeenschap in Zwitserland bij aanvang van de roman omstreeks 1871 zowel door gedwongen omstandigheden als uit vrije wil erg hecht was, groeit de familie Meijer vervolgens steeds verder uit elkaar. Gedreven door liefde en ambitie, door keuzes voor eigen of voor andermans geluk. Met als dieptepunt het “verraad” van ambitieus warenhuisbezitter Francois die zich tot Christen laat dopen om een goede deal te kunnen bereiken.
De geest van (oud)oom Melnitz duikt voortdurend op om de familieleden lastig te vallen op momenten dat ze hun Joodse identiteit dreigen te verloochenen. Het is schipperen tussen trouw aan de eigen, vertrouwde tradities, normen en waarden en de noodzaak mee te moeten met de onvermijdelijke stroom der gebeurtenissen, zoals de WOI en WOII.
Lewinsky, zelf Zwitser van Joodse afkomst, uit in de vorm van oom Melnitz (zoals de titel van de roman oorspronkelijk luidt, Melnitz) kritiek op het Joodse eigengewin en in het bijzonder op de Zwitserse Joden. In het al eeuwenlang zo democratische Zwitserland – ‘eilandje’ midden in het zieke Europa- lieten zij zich teveel welgevallen. Ze hebben zich te vaak als zwakkere partij opgesteld en hun stem niet laten gelden. Tegelijktertijd ook uit Lewinsky kritiek op het Zwitserse volk met hun democratie die niet veel meer blijkt te zijn dan schijntolerantie. Uit medogenloos zelfbehoud heeft het de neiging gevaar te zien in alles wat niet Zwitsers is en heeft het erbarmen met de zwakkere uit het oog verloren.

Een boeiend, mooi relaas dat wel wat wegheeft van de stijl van Dickens en dat in de verte doet denken aan Tolstojs’  eveneens  zo politiek geëngageerde  en geschiedrijkkundige Oorlog en vrede.  Het  wemelt van de personages- gelukkig ontbreekt een stamboom niet. Het lot van de familie Meijer mag óók een klassieker genoemd worden.

ØØØØO

















Auteur(s): Charles Lewinsky
NUR: Vertaalde literaire roman, novelle
ISBN: 9789056723606 
Paperback, € 15,00, 667 pagina's, 2010
Uitgever: Signatuur

Pigeon English - Stephen Kelman

Harri, een elf-jarige vluchteling uit Ghana, komt te wonen in een achterstandswijk in een grote Engelse stad. Blijmoedig en naïef loopt hij vragend om moeilijkheden de amateur-detective uit te hangen, terwijl de misstanden in zijn buurt voor iedereen behalve hem zelf steeds groter en duidelijker worden.

De titel van deze roman van Stephen Kelman - Pigeon English-  is niet vertaald omdat het verwijst naar het zogenaamde pidgin English;  een benaming voor slang in het algemeen. Hier doelt het op een typisch krom taaltje dat gebruikt wordt door de criminele jeugd Harri’s achterstandsbuurt.
“Pigeon” betekent duif en de grap is dat een hongerige stadsduif geregeld in het verhaal wordt opgevoerd als tweede observator. Een die het dramagehalte moet opvoeren, maar daar helaas niet erg in slaagt.
Zo is er wel meer dat niet overtuigend werkt in dit boek. Harri zelf bijvoorbeeld, die in zijn extreme, vergezochte en vooral vaak níet grappige naïviteit eerder een acht- dan een elfjarige jongen lijkt. Het pidgin-taaltje waarin hij – in de ik-vorm –vertelt en dat gezien de titel de grote troef van het boek moet zijn wordt op den duur irritant en is soms echt alleen maar stuitend. Het contrast met de pseudo-literaire duif-intermezzo’s is groot, werkt storend en heeft als resultaat dat de roman weinig samenhangend overkomt.   
Het is ook niet precies duidelijk wat het boek wil zijn, humoristisch of dramatisch. Als mix is het in ieder geval niet geslaagd. Humoristisch is het slechts bij vlagen. Als drama werkt het niet omdat de betrokkenheid met Harri voor de lezer niet groot wordt. Jammer bijvoorbeeld dat er zo goed als niets over zijn achtergrond in Ghana bekend wordt. Het is een van de nadelen die voorkomt uit de keuze voor het beperkende ik-perspectief, waarvoor is gekozen omwille van de typische straattaalstijl: zoals gezegd het ‘kunstje’ van het boek.
Een té geconstrueerde roman die ondanks een achtergrond vol mogelijkheden bitter weinig losmaakt.
ØØOOO











Auteur(s): Stephen Kelman
NUR: Vertaalde literaire roman, novelle
ISBN: 9789023465898 
Paperback, € 18,90, 287 pagina's, 2011
Uitgever: Bezige Bij, De

donderdag 2 februari 2012

Nooit ziek geweest - Nico Dijkshoorn

Tenenkrommend, verbijsterend, onvoorstelbaar – een paar termen die na (maar vooral ook tijdens) het lezen opkomen bij Dijkshoorns’ eerste heuse roman Nooit ziek geweest. In de van televisie bekende zo typische Nico Dijkshoornse stijl geschreven. Korte, treffende zinnen – meest duidend op eeuwig en overal vindbare ironie, verwoord in mild tot bijtend sarcasme. Humoristisch ja, tot op zekere hoogte. Schrijnend des te meer.

Dijkshoorn schrijft autobiografisch. Het is een roman over zijn vader (en in iets mindere mate zijn moeder) van wie hij een beeld schetst aan de hand van gebeurtenissen uit zijn jeugd tot in het heden. “Klaassie” Dijkshoorn blijkt een man van de overheersende trap. In alles is hij de beste, de leukste, de grappigste, de meest gewaardeerde. In zijn eigen kleine universum dan, die vooral uit de honkballerij en zijn familie en kennissenkring bestaat. En –al bedoelt hij het niet eens echt kwaad- in zijn egocentrisme gaat hij totaal voorbij aan de gevoelens van anderen. Koste wat kost moet Klaassie de aandacht krijgen, anders heeft hij de pee in en is ongelukkig en vooral ongenietbaar.

Op verschillende cruciale momenten en op gegeven moment haast tegen beter weten in proberen Nico en zijn twee broers hun vader hiermee te confronteren. Hem tot inzicht en inkeer te dwingen. Om eindelijk toch eens de waardering die een zoon vanzelfsprekend van zijn vader wenst te krijgen.  Tevergeefs. De man lijkt het niet te willen bevatten, kán het op het laatst echt niet meer bevatten wanneer hij door Alzheimer is afgetakeld tot de risee uit zijn eigen vroegere grappen.

Dat klinkt tragisch. Dat ís het natuurlijk ook. Maar na legio bloedergerlijke scènes (bijvoorbeeld als opa Klaas het nodig vindt zijn kleinzoon tussen neus en lippen door voortijdig in te lichten over de waarheid rond Sinterklaas; in het gunstigste geval toch het recht van de ouders, in meer’ formelere’ omstandigheden) waarin je als lezer regelmatig door plaatsvervangende schaamte wordt bekropen, is het toch een tikkeltje moeilijk medelijden te hebben met een man die zelf gespeend lijkt van enig empatisch vermogen.

Daarnaast maakt Dijkshoorn van zijn ouders – en met name zijn moeder- tegen het eind wel erg karikaturele figuren. Dijkshoorn schrijft zijn hele verhaal pontificaal en open, zonder mededogen, maar overwegend zonder te (ver)oordelen. Tijdens de escalatie van de steeds onhoudbare situatie tussen zijn ouders echter dreigt hij zich alsnog te verliezen in zijn sarcastische – dus veroordelende- stijl. De onvermijdelijke afloop wordt zo haast absurdisch neergezet, bijna op het belachelijke af. Niet meer geloofwaardig. En dat zal toch niet de bedoeling zijn geweest van Dijkshoorn, die zich ondanks alle tegenwerking een bijzonder bewonderenswaardige, liefhebbende zoon heeft betoond. En tegelijkertijd soms meer van zijn vader blijkt weg te hebben dan hem wellicht lief is… Hoe dan ook: waardering voor Dijkshoorn als zoon én voor zijn eerste roman.  Híj zal ongetwijfeld groeien van kritiek.

ØØØOO




















Auteur(s): Nico Dijkshoorn
NUR: Literaire roman, novelle
ISBN: 9789025435851 
Paperback, € 18,95, 336 pagina's, 2012
Uitgever: Contact