De zwerm - Frank Schätzing

Frank Schätzing zou je bijna wel de uitvinder kunnen noemen van het fenomeen “ecothriller”.  Spannende boeken waarin de mens bedreigd wordt door een zich tegen hen kerend ecologisch systeem. Waarin men in de meest erbarmelijke, door natuurrampen bedreigde omgevingen een schier onmogelijke oplossing voor de redding van de mensheid moet zien te bedenken. Zo ook  in De zwerm, Schätzings boek uit 2004, die voor nogal wat opschudding zorgde.

De zwerm speelt zich voornamelijk af onder water, in de wereldoceanen. Verschillende wetenschappers constateren wereldwijd en onafhankelijk van elkaar vreemde gebeurtenissen óp en onder water. Boten die mysterieus verdwijnen, potvissen die doelbewust aanvallen, gemuteerde giftige kwallen, methaan opwekkende wormen. En een vreemd biologisch slijm dat steeds weer opduikt. Het is nog maar het begin van veel ellende, die uiteindelijk ook op het vaste land een haast epidemische vorm aanneemt en dramatische gevolgen heeft. Wanneer een stel wetenschappers het onderlinge verband inziet tussen alle verschijnselen is het aan hen de taak een oplossing te vinden, vóórdat de mens wordt uitgeroeid.

Uitgeroeid, ja. Schätzing neemt voor zijn verhaal een bovennatuurlijk uitgangspunt –al valt er over deze term te twisten- en hoewel hij de schuld van de ecologische ramp die zich voltrekt wel degelijk bij de mens legt, gaat hij filosofisch en bijna esoterisch vérder. Zonder teveel te onthullen: de mens blijkt minder superieur dan altijd aangenomen en treft nu zijn meerdere. Waardoor niet alleen de ondergang van de mens dreigt, maar ook werkelijk alle zekerheden onderuit gehaald worden.

 Het boek dient wellicht met een flinke korrel zout genomen te worden – een erg aannemelijk toekomstscenario is het niet- maar is toch zeker een eye-opener. Wij mensen leven ons leven gericht op de korte termijn en kiezen er en masse voor met oogkleppen te lopen voor de duidingen van de gevolgen op de langere termijn. Schätzing legt deze duidingen onder de loep en blaast ze op tot een spannend verhaal. Hij doet dat gedegen, onderbouwt met veel infomatie en feiten, en neemt daar flink de tijd en ruimte voor. Het moet gezegd worden, Schätzing is meesterlijk in het gladjes invoegen en natuurlijk verwerken van deze secundaire, plot-gerelateerde informatie in het verhaal. Spanning en informatie wisselen elkaar goed gedoseerd af en zorgen voor een mix die intrigeert en meesleept. Misschien is de uiteindelijke confontatie waarnaar toe wordt gewerkt na alle duizelingwekkende gebeurtenissen wel een klein beetje een anti-climax. Maar dat ligt dan voornamelijk in de aard van de confrontatie. Gezien het toch al niet geringe aantal pagina's worden verder nog een paar minder belangrijke (psychologische) uitstapjes te ver gemaakt die het tempo helaas soms onnodig vertragen. Maar al met al, een duurzame thriller, dit boek.

ØØØOO




















Auteur(s): F. Schatzing
NUR: Thriller
ISBN: 9789022994436
Gebonden, € 10,00, 704 pagina's, 2008
Uitgever: A.W. Bruna Uitgevers

Zie Crimezone.nl voor: Overspel - Nicolet Steemers

http://www.crimezone.nl/web/Thriller/9789020410822_Overspel.htm

ØØØOO

Auteur(s): Nicolet Steemers
NUR: Literaire thriller
ISBN: 9789020410822
Paperback, € 18,95, 288 pagina's, 2011
Uitgever: Veen, L.J.

Gestolen onschuld - Corban Addison

Een aanbeveling door de legal thrillermeester John Grisham –die zich daar al 20 jaar lang van weerhoudt- , dát maakt uiteraard nieuwsgierig. En vooral wanneer het niet gaat om een thriller, maar om een roman. Hoewel, een roman, dat is toch niet helemaal een goede omschrijving. Het dekt niet geheel de lading en doet het boek eigenlijk tekort.

Dat komt omdat er twee verhaallijnen door elkaar lopen. De ene leest inderdaad als een roman, de andere heeft meer weg van een detective. Alhoewel beide verhaallijnen toch ook niet helemaal binnen de grenzen van hun genre blijven.

Complex, maar vooral grúwelijk. Het boek legt zo namelijk op confronterende wijze de wereldwijde mensenhandel bloot. Wat voor de meeste mensen doorgaans bij een ver-van-mijn-bed-show blijft komt met het lezen van dit boek verontrustend dichtbij.

Twee Indiase tienermeisjes uit een welgestelde familie worden in de tragedie en chaos van de tsunami  van 2004 slinks gekidnapt en in een bordeel in Mumbai gestopt. Eén meisje wordt beroofd van haar maagdelijkheid maar algauw bevrijd, haar jongere zusje Sita wordt gebruikt als drugskoerier naar Frankrijk en later doorverkocht in New York. Zij behoudt haar ‘onschuld’ -zo is ze meer waard voor de handelaren- maar ‘gestolen’ (over)levend van haar zus is haar lot extra zwaar.

In de VS wordt een advocaat Thomas Clarke door omstandigheden gedwongen gedurende een jaar voor een non-profit organisatie te kiezen. Aangezien hij machteloos getuige is van de kidnapping van een elfjarig meisje en zijn vrouw na de dood van hun dochtertje naar India is teruggekeerd om zich te verzoenen met haar familie, is de keuze voor een mensenrechtenorganisatie in Mumbai gauw gemaakt. Terwijl Thomas zijn vrouw voor zich probeert terug te winnen neemt hij het op zich het verhandelde meisje Sita te vinden.

Zie hier de mix van spanning en romance. Aan de ene kant is er het verhaal van een huwelijk dat op springen staat, onder andere door de grote geloof- en cultuurverschillen tussen Thomas en zijn vrouw Priya. Zij voelt zich verraden door de man voor wie ze haar familie die het nooit eens is geweest met hun huwelijk opgaf.  Jammergenoeg ligt het accent van hun huwelijksproblemen op het praktische ervan; hoe moeten ze verder, op welke voorwaarden en wáár. Er is al sprake van wederzijds respect, en dus zijn veel gevoelsmatige bruggen al gelegd. Hun weer opbloeiende romance wordt meer gehinderd door zijn onopgebiechte ontrouw. De speurtocht naar Sita helpt hem het verleden te verwerken en uiteindelijk (tamelijk voorspelbaar) voor de Indiase cultuur te kiezen.

Daarnaast is er het schrijnende verhaal van Sita, die als een ‘verzegeld pakketje’ van eigenaar naar volgende eigenaar wordt doorgeschoven, die zich bijna letterlijk dood moet werken. Zíj heeft het geluk (nog) niet te worden verkracht, maar verkeert in de meest erbarmelijke omstandigheden en is getuige van afgrijselijke verkrachtingen van minder fortuinlijke meisjes. Het is haast onvoorstelbaar dat zulke onmenselijke, barbaarse dingen vandaag de dag werkelijk gebeuren, soms regelrecht voor onze ogen maar onzichtbaar omdat we het niet verwachten en niet willen zien.  

Wat dat betreft is dit boek een eye-opener. We moeten er weer duidelijk op gewezen worden wat voor vuile rioleringen het internet voor bedrieglijk correctogende onderwereldfiguren opent. Het voor de westerse ‘beschaafde’ wereld onbekende, door- en door corrupte gerechtelijk systeem in  India zou bijna lachwekkend zijn als het niet zo intriest en frustrerend was geweest. Het boek is een pluim voor mensenrechtenorganisaties die geweldig werk verrichten dat echter door velen als een druppel op een gloeiende plaat wordt afgedaan.

Het happy end van het verhaal is nogal sprookjesachtig en een geval van grote toeval. Zoals Thomas zelf opmerkt een mooi voorbeeld van serendipiteit. Een uitkomst van schijnbare toeval en het Lot. Wat wel weer goed past in Indiase opvattingen. Al met al kun je Gestolen onschuld  inderdaad het best als een aangrijpende roman bestempelen. Maar dan wel een die wegleest als een thriller.

ØØØOO




















Auteur(s): Corban Addison
NUR: Literaire thriller
ISBN: 9789024538867 
Paperback, € 19,95, 352 pagina's, 2011
Uitgever: Luitingh

Kloostermoord - C.J. Sansom

Deze historische thriller stamt uit 2003 en is het eerste deel van een inmiddels vijfdelige serie. Onlangs pas vertaald in het Nederlands, in januari 2012 verschijnt wel al het tweede deel.

Kloostermoord speelt zich af in een interessante periode in de geschiedenis. In 1537 regeert  in Engeland de protestantse koning Henry VIII met Lord Thomas Cromwell als onderkoning en vicaris-generaal. De zich in heel Europa voltrekkende Reformatie leidde door zijn toedoen tot de gedwongen sluitingen van de Engelse kloosters. Veel Katholieke abdijen hadden hun ingetogen, godsdienstige monnikenbestaan namelijk gaandeweg laten versloffen tot een gemak- en genotzuchtig kloosterleven. Cromwell stuurde inspecteurs die hiernaar onderzoeken instelden en redenen vonden-zoals bijvoorbeeld het aanbidden van relikwiën- om de kloosters te sluiten en afbreken. De macht moest immers naar de koning.

De gebochelde Matthew Shardlake is een Londense advocaat en wordt samen met zijn jongere assistent Mark naar de abdij Scarnsea gestuurd wanneer daar een inspecteur vermoord is. De abdij blijkt een haast verderfelijke wereld op zich. Een bekeerde Moor, een gestoorde Kapuizer, monniken die de doktersassistente lastigvallen, smokkelaars in het nabij gelegen moeras, gesjoemel met de boekhouding. En: méér moorden.

Door de sneeuw zitten Shardlake en Mark ongewild vast tussen de voor hen beklemmende kloostermuren en vijandige broeders. Tussen de twee ontstaan bovendien wrijvingen wanneer ze beide gevoelens krijgen voor Alice de doktersassistente. Daarnaast komt Shardlake –zelf overtuigd hervormer- steeds meer tot het inzicht dat ook de protestanten, en dan met name Cromwell, niet met geheel zuivere bedoelingen noch met nette middelen bezig zijn.

Een erg aardige historische thriller van C.J. Sansom, die in de verte doet denken aan boeken van Ellis Peters of Michael Jecks. Al ontbeert hoofdpersonages Shardlake en Mark helaas wel de (onderlinge) humor die Peters‘ broeder Cadfael en Jecks’ duo Sir Baldwin en baljuw Simon Puttock zo charmant maken. Hier en daar vallen Shardlakes’ beschouwingen ook een beetje te modern uit de toon, zoals wanneer hij opmerkt dat de sneeuw een mooie, maar wel erg ‘steriele’ omgeving creëert- in 1537 was men nog niet op de hoogte van het bestaan van micro-organismen laat staan ziektekiemenvrije ruimtes, al dan niet beeldend gebruikt. De unheimische sfeer in het klooster komt ook niet helemaal overtuigend uit de verf. Die moet vooral uit opmerkingen van Mark en Shardlake worden opgemaakt, want als lezer word je er zelf niet echt door bekropen.

Al met al wel een aangenaam verhaal dat prettig wegleest. Psychologisch is Shardlake als hoofdpersonage misschien nu nog wat zwak, maar zeker sympathiek en ook veelbelovend voor de volgende delen van de serie.

ØØØOO




















Auteur(s): C.J. Sansom
NUR: Historische roman (populair)
ISBN: 9789026129452 
Gebonden, € 19,95, 416 pagina's, 2011
Uitgever: de Fontein

22-11-1963 - Stephen King

De moord op Kennedy, op 22 november 1963, dat is waar het waar het allemaal om draait in deze vuistdikke thriller van King. En tegelijkertijd ook weer helemaal niet. En een “thriller”? Als je uitgaat van de letterlijke betekenis van het woord- dan absoluut! Wat een verrukkelijk en aangrijpend boek.

Mocht je als lezer altijd al geïnteresseerd zijn geweest in de moord op JFK en alle complottheorieën  eromheen, dan kun je je een beetje bedrogen voelen als je om die reden die boek gaat lezen. Zoals gezegd, eigenlijk gaat het verhaal daar niet helemaal over. Voor het drama en de thematiek had bij wijze van spreken bijna net zo goed de eveneens legendarische moord op Marten Luther King als uitgangspunt genomen kunnen worden. Of correcter gezegd: als punt waar naar toe wordt gewerkt.

Want 22-11-1963 gaat over tijdreizen. King komt met een verbazingwekkend simpel maar haast ingenieuze manier van tijdreizen. Verborgen in een 21e eeuwse eettent bevindt zich een “konijnenhol” ;  één stap en net als Alice beland je in een andere wereld. De wereld van 9 september 1958. Het ingenieuze zit hem in het gegeven dat er bij terugkomst in 2011 slechts twee minuten zijn voorbijgegaan én dat bij elk bezoek alles weer opnieuw vanaf 9 september ‘begint’. Een volledige reset als het ware; alles wat je tijdens een eerder hebt uitgespookt – met alle gevolgen van dien, denk aan het vlinderslageffect- is bij je volgende bezoek ‘gewist’. Hoe langer je in het verleden toeft, hoe meer veranderingen je zult aantreffen bij het terugstappen in 2011.

Dat brengt Jake Epping, een 35-jarige onderwijzer, op het voornemen om de moordaanslag door Lee Harvey Oswald op JFK tegen te houden. John F. Kennedy, de president die met zijn nobele voornemens de maatschappij, de hele wereld, zoveel mooier en beter had kunnen maken áls hij maar langer was blijven leven.

 Vijf jaar moet Jake in het verleden doorbrengen met wachten en voorbereidingen treffen. Feiten die hij kent uit geschiedenislessen controleert hij met de werkelijkheid, al toeschouwend interpretéért hij ze. Maandenlang bespioneert hij als een heuse detective de familie Oswald, om er voor minstens 98% zeker van te zijn dat Lee Harvey in zijn eentje de aanslag beraamde. Hij wil immers wel de juiste dader doden, mocht dat nodig zijn.

Die vijf jaar en Kings uitvoerige uiteenzetting hiervan maken dat deze thriller veel weg heeft van een gewone roman. Behalve een zakelijke onderneming wordt voor Jake het verleden namelijk ook persoonlijk, wanneer hij in schoolbibliothecaresse Sadie de liefde van zijn leven vindt. Alles wat hij onderneemt (vlinderslagen!) wordt hierdoor in een ander licht geplaatst. En zoals keer op keer blijkt, het verleden is weerbarstig. Het streeft naar harmonie. Wat Jake in de stroom van gebeurtenissen heeft beïnvloed of verhinderd, heeft de neiging in iets andere of mindere hoedanigheid alsnóg op te duiken. Precies daarin schuilt de spanning in deze trhiller. Het suspense-gehalte is hoog, erg hoog. Het verleden zelf neemt bijna voelbaar de vorm aan van een dreigend monster.  Op de cruciale momenten in de geschiedenis moet Jake als een kleine David tegen tijdreus Goliath vechten, want op allerlei vuige manieren probeert de realiteit zijn ingrepen te voorkomen.

Niet voor niets, zoals zal blijken. Want hoewel King het fenomeen tijdreizen heel acceptabel, plausibel en aanvankelijk aantrekkelijk maakt, blijken er toch wat haken en ogen aan vast te zitten. In het laatste deel van het boek wordt een en ander opgehelderd. De ontknoping is naar mijn mening een tikje (melo)dramatisch en sentimenteel en vooral –na het lezen van ruim 800 pagina’s- misschien een beetje kort door de bocht. Op zich overigens wel interessant. Zo sluit King’s theorie over tijdreizen bijvoorbeeld het bestaan van een almachtige God niet uit.

Het einde doet trouwens hoe dan ook weinig af aan deze dikke pil, want die lange vijf jaar zijn de moeite méér dan waard. Meesterverteller King weet de sfeer van de jaren vijftig en zestig zo fantastisch te beschrijven dat je het gevoel krijgt zélf in het verleden te toeven. Genieten voor een ieder die lijdt aan de hang naar nostalgie. Voor een bezoek aan de jaren zestig heb je helemaal geen “konijnenhol” nodig. Gewoon dit boek lezen.

ØØØØØ




















Auteur(s): Stephen King
NUR: Thriller
ISBN: 9789024542192 
Paperback, € 24,95, 864 pagina's, 2011
Uitgever: Luitingh

Web van inkt - Cornelia Funke

Tweede deel in de Inkt-trilogie van Cornelia Funke. Het is weer net zo genieten als het eerste deel!

Dit keer worden alle hoofdpersonages (al dan niet vrijwillig) het boek Hart van inkt – ín gelezen. Waar ze in de zogenaamde “Inktwereld” hun vetes onderling uitvechten, maar ook betrokken raken bij de intriges en oorlogvoering tussen de twee ruzieënde koningen die daar heersen.

Het feit dat het verhaal zich afspeelt in een verbeelde wereld maakt dat dit tweede deel iets meer in het ‘traditionele’ fantasy-genre ligt. Zeker qua sfeer. Wat het boek heel ánders blijft maken is het gegeven dat de hoofdpersonages zich daar zelf van bewust zijn. Daardoor hebben ze ieder hun eigen specifieke drijfveren, maar ondervinden ze ook (psychologische) problemen.  Ze spelen immers in een verhaal; volgen ze de woorden van schrijver Fenoglio, die de boel maar blíjft herschrijven-, of zijn ze speelballen van het normale toeval of het Lot? In hoeverre maken ze eigen keuzes?

De sfeer is grimmiger dan in het eerste deel. Ging het eerste deel nog over de haast sprookjesachtige macht van liefde, nu blijkt dat liefde –paradoxaal genoeg juist in de sprookjeswereld- niet altijd toereikend is.  Afgunst, angst en verbittering. Het zijn de hoofdthema’s van dit boek, dat overigens nergens te gruwelijk of te triest wordt. Aan het einde is er hoop- ondanks de volwassen thema’s blijft het een jeugdboek. Een boek om je jong door te blijven voelen.

ØØØØO

Auteur(s): C. Funke
NUR: Fictie 13
ISBN: 9789045103839 
Gebonden, € 19,95, 636 pagina's, 2006
Uitgever: Querido Kinderboek