“Flessenpost” van Renate Dorrestein, afkomstig uit het parallelle
bestaan waarin zij tijdens het creëren ervan –met waarschijnlijk gemengde
gevoelens- getoefd heeft. Een fictieve toekomst: een mogelijk, maar in ieder
geval zorgvuldig geconstrueerd toekomstbeeld, waarin Dorrestein met overduidelijk veel lol allerlei statistieken, feiten en actualiteiten door elkaar heeft geschud. En het weer perfect in elkaar legde tot een verwrongen plaatje.
Vier pagina’s slechts kost het haar om de gevolgen van
het vergaan van de wereld te schetsen. Het acute verval van de mensheid – de Beschaving-
behoeft bij haar niet veel meer woorden dan het melden van de gevolgen van de stroomuitval
en de snel oprukkende natuur die de aftakeling in alle facetten van het
menselijke milieu in werking zet. Meer hoeft ook niet. Iedereen die wel eens
een post-apocalyptische roman heeft gelezen-of als film gezien- ‘kent’ het wel.
Blasé? Niet echt. Als de Apocalyps direct om de hoek plaatsvindt, is de impact
wel heel huiveringwekkend dichtbij en akelig herkenbaar.
De wereld is er dus niet meer. Niets bestaat nog, op Almere
na, omgeven door een muur van allesvernietigende mist. Laat nou net Almere bij
uitstek goed autarkisch blijken te kunnen functioneren. Met een sterke wil te
overleven, want Almere is een ‘stoere stad’. Om met de woorden van de Wethouder
van Culturele Zaken te spreken, degene die Renate als gastschrijver uitnodigde
en haar na de ramp tot stadschroniqueur bombardeert. Op quasi-laconieke toon die
wanhoop en waanzin op afstand moet houden schrijft Renate haar verslag.
Ironisch genoeg is het handjevol mannen dat in de
plaatselijke gevangenis bewaard werd letterlijk van levensbelang voor de
overlevenden die voor het merendeel uit vrouwen bestaan. Een dystopisch decor
waartegen –weinig verrassend in een roman van Dorrestein- feministische
standpunten prima worden weggezet. De ‘ex’- gedetineerden worden aangesteld als
clanhoofden van de in het leven geroepen Naaste Families. En noodzakelijke
sociale regeling, want niemand heeft nog bloedverwanten. Almere was immers een
forensenstad: vandaar ook de afwezigheid van mannen en complete gezinnen op het
moment van de ramp die zich overdag voltrok (Mooi voorbeeld van geniaal toegepaste gegevens)
Het gevolg is een nieuwe defecte maatschappij, met aan de
ene kant een totaal gebrek aan privacy en aan de andere kant een verpletterend
tekort aan intimiteit. De nieuwe leiding is totalitair en ondemocratisch, de clanhoofden
zijn (natuurlijk) haantjes, machtsbelust en niet lang tevreden met hun bijkomende
positie als ‘Almeerse dekhengsten’. Want baby’s moeten er komen. Een baby is
het nieuwe symbool van de hoop. Een drogreden, overigens een van de velen waarmee Renate
en de vijf of zes andere overlevenden die ze van nabij volgt mee klaar moeten
zien te komen. De hoop slaat dramatisch om bij de komst van baby Ally (inderdaad, afgeleid van Almere) die een hysterie en stemmingmakerij binnen de
wankele samenleving teweeg brengt die hen tot ver over de rand –of precieser: de
mistwal- leidt. Waarna wellicht een níeuw Nieuw Begin aanvangt, zelfs al is het
enkel in de vorm van definitieve acceptatie en berusting.
Het stadsbestuur had in 2014 geen betere gastschrijver dan Renate Dorrestein kunnen aanstellen om het nationaal verguisde Almere meer aanzien te geven. De inwoners kunnen zich niet anders dan buitengewoon
verbonden en uitverkoren voelen na het lezen van Weerwater, trots op hun stad met al haar min- en pluspunten. In Almere
heeft Dorrestijn het perfecte decor gevonden om een on-Hollands drama binnen de
Nederlandse literatuur te kunnen schrijven zonder zich in onmogelijke bochten
te moeten wringen voor geloofwaardigheid. Van de Fantasy-achtige naam Weerwater- gewóón de naam van het
centrale stadsmeer- tot het chronische gebrek aan leesbrilletjes die haar professie in gevaar brengen aan toe- alles klopt. Dit is lezen met aan afgrijzen grenzende bewondering.
ØØØØØ
Auteur(s): Renate Dorrestein
NUR: Literaire roman, novelle
ISBN: 9789057597121
Paperback, 299 pp, € 19,50, 2015
Uitgever: Podium
Geen opmerkingen:
Een reactie posten