zondag 29 september 2013

Paarden, zwaarden en rare baarden: sport bij de Romeinen - Fik Meijer & Jan Paul Schutten

Eigenlijk is dit boek helemaal geen boek, maar een tijdschrift. Een sportmagazine uit de tijd van de Romeinen, over hun wrede en vaak bloederige sporten- de Olympische Spelen, de gladiatorenspelen en de wagenrennen. Boordevol interviews, verslagen, dagboeken, columns, tekeningen. En natuurlijk de onvermijdelijke advertenties.

De bekende historicus Fik Meijer en kinderboekenauteur Jan Paul Schutten schreven samen dit boek, of nee, magazine dat helemaal past in het thema van de Kinderboekenweek dit jaar: “1...2…3… Klaar voor de start!” Over sport en spel. Ze belichten de meest uiteenlopende aspecten van de Romeinse sporten, je kunt het zo gek niet bedenken of het staat er in. De atleten en hun supporters doen hun verhaal, maar ook bijvoorbeeld de vleeshouwer die de in de strijd gedode dieren moet uitbenen, en Luna, de veel geraadpleegde helderziende die de winnaars van te voren weet (handig bij weddenschappen). Erg spannend is het verslag van een sportjournalist die een wagenrace in geuren en kleuren beschrijft. En de opmerkelijkste uitspraken uit deze sport zijn inderdaad opmerkelijk. Paardenmenner Scorpus bijvoorbeeld, met de legendarische woorden: “Om als eerste te finishen moet je eerst finishen”. Een Romeinse Johan Cruijf.

En dat is helemaal niet zó vreemd, want de schrijvers concluderen dat de sporten van tegenwoordig eigenlijk nog net zo wreed en soms ook bloederig (en corrupt!) zijn als destijds bij de Romeinen. Natuurlijk hebben de twee alle artikelen zelf verzonnen: zoals het gepubliceerd had kúnnen zijn. Op een grappige en licht absurdistische manier, wat het overigens wel een beetje lastig maakt soms om te weten of iets feitelijk of verzonnen is. Toch steek je er hoe dan ook een boel van op. De korte, gevarieerde stukjes en de vele plaatjes en de humor in het boek zijn leuk voor iedereen die zich interesseert voor de Oudheid en sport in het algemeen. En stiekem, heel in de verte, doet dit boek mij een beetje denken aan de dagboeken van Bram Botermans. Geschikt voor dezelfde leeftijd.

ØØØOO



Auteur(s): Fik Meijer Jan Paul Schutten 
Ondertitel: sport bij de Romeinen
NUR: Geschiedenis (< 12 jaar) 
ISBN: 9789045115405 
Gebonden, € 12,50, 137 pagina's, 2013
Uitgever: Querido Kinderboek

donderdag 26 september 2013

Mist over Londen - C.J. Sansom

Zou het heel erg toevallig zijn dat er bijna gelijktijdig twee –vertaalde- boeken verschijnen waarin Hitler nog (of weer) leeft? Naast het spraakmakende Daar is hij weer van Duits auteur Timur Vermes verscheen onlangs iets eerder Mist over Londen van de Engelse auteur C.J. Sansom. Sansom was al bekend van zijn Shardlake-thrillerserie –waarvan er tot nu toe drie in het Nederlands zijn vertaald- en zijn roman Winter in Madrid was een bestseller. Met Mist over Londen brengt Sansom een spannende “What if”- plot waarin hij in feite de hele Tweede Wereldoorlog een decennium verlegt.

Sansoms uitgangspunt is hier: wat als Churchill in 1940 niet premier was geworden en Engeland (dus) niet de oorlog had verklaard aan Duitsland? De Engelse regering behoudt de (schijn)macht, maar in de twaalf daarop volgende jaren wordt de situatie steeds nijpender. Met name voor de Engelse Joden. Het verzet groeit en ondergrondse acties tegen de aanwezige Duitse ‘bondgenoten’ nemen toe: niet geheel zonder humor duikt Churchill op als charismatisch rebellenleider.

Onder andere de dood van zijn zoontje doet ambtenaar David Fitzgerald besluiten deel te nemen aan verzetsacties. Het begint simpel met diplomatieke informatie doorspelen. Daarvan stelt hij zijn vrouw niet op de hoogte, om haar te beschermen. Als David bevriend blijkt te zijn met de natuurkundige Frank Muncaster moet hij echter zijn nek uitsteken. Muncaster is in bezit van een geheim dat de wereld voorgoed kan veranderen en hij loopt hierdoor gevaar voor de Duitsers én Amerikanen. In een extreem mistige nacht tijdens de Great Smog –waargebeurd in 1952!- loopt Davids poging om zijn vriend met behulp van het verzet in veiligheid te loodsen uit op een groot drama. En dan blijkt hoeveel mensen hij mee ten onder neemt door zijn keuzes genomen zonder aan eventuele gevolgen te denken.

Mist over Londen is een spannende, intrigerende en goed onderbouwde oorlogsroman die evengoed als thriller gelezen kan worden. De halsbrekende toeren van David en het verzet en het –overigens niet zo moeilijk te raden- geheim van Muncaster, gegoten in een “what if”- verhaal zijn onmiskenbaar elementen van een gedegen, filmische thriller. Tegelijkertijd is het ook een tragische liefdesroman, over de vervreemding tussen een man en zijn vrouw. Vervreemding die hun huwelijk in sluipt na een verraderlijke keuze, werkend als een wig in het onderlinge vertrouwen.   

Tijdens het lezen rijst de vraag wat Sansom precies beoogt met dit boek. Waarom precies déze situatie als alternatief verleden? Naast een uitgebreide historische verklaring annex verantwoording geeft Sansom in zijn slotwoord antwoord op die vraag. In Groot Brittannië nemen landelijk geweld en socialistische manipulatie in politieke kringen toe door de wens van Schotland om (economisch) onafhankelijk te zijn van Engeland. Sansom wil met zijn boek het gevaar van het oprukkende nationalistisch extremisme tonen. Een waarschuwing eigenlijk voor méér landen, in tijden van economische malaise die de voedingsbodem vormt voor verbittering en nationale vijandigheid.
Een bijzonder boek: bescheiden, maar allerminst onbetekenend.

ØØØØO






















Auteur(s): C.J. Sansom 
NUR: Literaire thriller 
ISBN: 9789026134548 
Paperback, € 24,95, 608 pagina's, 2013
Uitgever: de Fontein

zondag 15 september 2013

De totale robot - Isaac Asimov

Wat een verrijking van mijn boekenkast, De totale robot van Isaac Asimov die ik toevallig voor E1.50 op een boekenmarkt vond*. In 1984 werden bijna al zijn robotverhalen -31 stuks- bijeen gepubliceerd in deze briljante verhalenbundel. Gecategoriseerd en becommentarieerd door Asimov persoonlijk- de bedenker van de Drie Wetten der Robotica had trouwens bepaald geen last van valse bescheidenheid. Maar wat een schrijver en wat een fantasie! Het betreft verhalen eerder gepubliceerd tussen 1939 en 1977 en variëren qua lengte van drie tot dertig pagina’s. Normaal gesproken houd ik niet zo van korte verhalen, maar dit was puur genieten.
Fascinerend hoe voorspellend Asimovs geavanceerde visie op sommige technische vlakken heeft uitgepakt, terwijl hij tegelijkertijd heel andere technische ‘wonderen’ juist helemaal niet voorzag, niet kón voorzien: zoals pc’s, internet, draadloze telefonie. En dan is het ook nog afwachten welke van zijn toekomstvisies eventueel nog kunnen gáán uitkomen… Geplaatst in deze kaders van het verleden en van de toekomst krijgt  het lezen nog eens een extra dimensie.
De verhalen zijn onder te verdelen in verhalen met Goede of met Slechte robots, oftewel in ontroerende of angstaanjagende verhalen. Asimovs stokpaardje was het complexe brein van androïde robots. Hoe menselijk kan een robot worden en hoe wenselijk is dat? Hij stelde ethische, politieke en economische kwesties aan de kaak, elk verhaal met een scherpe insteek en een verrassende pointe. De reeks verhalen over robotmechanici en veldonderzoekers Donovan en Powell zijn spannend en humoristisch, terwijl de verhalen met robotpsychologe Susan Calvin clever en echte doordenkertjes zijn. Bijna alle verhalen zijn even ingenieus. Het is leuk om te zien dat de bron van inspiratie van andere beroemde schrijvers of filmmakers direct tot het werk van Asimov is terug te leiden, denk onder andere aan Stephen King. Fantastisch. Spitsvondig. Het zijn zomaar wat woorden die spontaan nog bij me opkomen om deze bundel te beschrijven. Een aanrader, ware het niet dat het boek helaas niet meer (nieuw) te verkrijgen is. Maar wie weet, in de toekomst…

* Deze vage verwijzing naar het boek Robot op de rommelmarkt van Tonke Dragt is geheel toevallig. Maar wel grappig.

ØØØØØ




















Auteur(s): Asimov 
NUR: Non-fictie informatief/professioneel algemeen 
ISBN: 9789022978573 
Paperback, 1984, uitverkocht, 524p.
Uitgever: Bruna Uitgevers, A.W.




zondag 8 september 2013

Het Rosie Project - Graeme Simsion

Don Tillman neemt het zekere voor het onzekere als hij op zoek gaat naar een vrouw om mee te trouwen. Hij laat de mogelijke kandidaten gewoon een vragenlijst invullen. Een uitgebreide lijst, van een stuk of wat A4-tjes. Wie rookt, een ongezonde BMI heeft of geen niertjes lust valt onherroepelijk af.

Voor de zevenendertigjarige geneticus Don is het een uiterst logische en consequente aanpak. Hij redeneert nu eenmaal wat anders dan anderen. Heeft moeite met het inschatten van situaties, het lezen van lichaamstaal, is gauw overprikkeld. Al functioneert hij verder goed (genoeg), soms is het wel lastig. Regelmaat en orde zijn van cruciaal belang. Vandaar ook de vragenlijsten, want hij wil niet voor verrassingen komen te staan.

En dan wandelt Rosie Dons wereldje binnen. Een vrouw totaal ongeschikt als levenspartner, maar één die zijn leven compleet op z’n kop zet. De zoektocht naar haar biologische vader past namelijk wel precies in zijn straatje. Hun pogingen om DNA te bemachtigen van 64(!) potentiële vaders brengt de twee in de meest hilarische situaties...

Don –die met niet zoveel woorden gezegd lijdt aan het Syndroom van Asperger- doet op droog komische wijze verslag. Van glazen pikken tot uit ramen klimmen, jiven (zonder muziek) en cocktails shaken: Dons vaardigheden gaan verder dan ooit vermoed. Al gaat het overigens niet van een leien dakje- en is de omgang met de ‘verknipte’ Rosie verre van conventioneel.

Het Rosie Project is het romandebuut van de Nieuw Zeelandse auteur Graeme Simsion. Oorspronkelijk bedoeld als screenplay zit het verhaal vol vaart en is het beeldend verteld. Het valt onder de categorie boeken als Het wonderbaarlijke voorval met de hond in de nacht van Mark Haddon, eveneens met een autist in de hoofdrol. Dons naïeve opvattingen en zijn (soms stuitende) eerlijkheid zijn innemend en grappig. Tussen de regels door lees je wat hem totaal ontgaat en dat is leuk, heel leuk. Een heerlijke feel-good roman waarbij je de tranen in de ogen springen, van het lachen, maar stiekem ook van ontroering. Een boek met een hoge hit-potentie: voor mij nú al de Anti-Winterdip-Tip voor de komende maanden! 

ØØØØO




















Auteur(s): Graeme Simsion 
NUR: Vertaalde literaire roman, novelle 
ISBN: 9789021808710 (aangekondigd, verwacht okt 2013)
Paperback, € 17,95, 288 pagina's, 2013
Uitgever: Sijthoff

donderdag 5 september 2013

Stralende meisjes - Lauren Beukes

Soms heb je van die boeken die zo’n bijzonder en origineel uitgangspunt hebben dat ze zich onderscheiden van ‘gewone’ boeken. Stralende meisjes – het thrillerdebuut van de Zuid-Afrikaanse schrijfster Lauren Beukes- is er zo een. Zonder de grootste troef van het verhaal prijs te geven: het gaat over tijdreizen. Of nee, het gaat eigenlijk niet om het tijdreizen zelf. Het is een aspect waar feitelijk niet nader op in wordt gegaan, noch wordt er enige uitleg over gegeven. Die vage vanzelfsprekendheid maakt het plot des te dubieuzer. En intrigerender. Stralende meisjes is een strak geconstrueerde thriller waar je je hoofd bij moet houden en die het best (en het liefst) in een ruk uitgelezen kan worden.

Harper- moordenaar tegen wil en dank- reist vanuit 1931 via een duister huis van het ene jaartal in de toekomst naar het andere. Met een logica die zelfs hem niet duidelijk is. Het vreemde huis leidt hem naar zogenaamde ‘stralende meisjes’ die vermoord moeten worden. Waarom zij dood moeten en wat hen precies als stralend definieert is eveneens onduidelijk. Niet dat het Harper erg veel uitmaakt. Tot hij tijdens een bezoek aan 1993 ontdekt dat zijn aanslag op Kirby Mazrachi in 1989 mislukt is. Kirby speurt sindsdien verbeten naar de man die haar voor het leven getekend heeft. En zo ontstaat een ongewoon kat-en-muisspel, waarbij niets, maar dan ook echt niets voorspelbaar is.

De expliciet beschreven grove moorden zullen niet voor elke lezer even uitnodigend zijn. En het taalgebruik dat wars is van clichés maken het boek niet al te toegankelijk. Verwacht ook geen betrokkenheid met de personages: afstandelijkheid is een spanningsfactor die Beukes bewust gebruikt. Ook doet ze niet aan psychologische onderbouwingen. Stralende meisjes is dan ook een stevige kluif om je flink in vast te bijten. Een bijzondere leeservaring met een sterke nasmaak. Want wat is het een knap en fascinerend boek. Blijft nog lang bij.

ØØØØØ Originaliteit/constructie
ØØØØO Leesplezier





















Auteur(s): Lauren Beukes 
NUR: Literaire thriller 
ISBN: 9789023479994 
Paperback, € 19,90, 352 pagina's, 2013
Uitgever: Cargo