donderdag 26 december 2013

De zonderlinge avonturen van het geniale bommenmeisje - Jonas Jonasson

Natuurlijk best lastig, een tweede boek schrijven ná een waanzinnig populair debuut als De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween. De verwachtingen zijn natuurlijk hooggespannen. Kritisch, misschien zelfs sceptisch. Aan de ene kant wil de lezer méér van het zelfde (qua originaliteit, kolderieke humor, feelgood-gehalte), aan de andere kant moet het boek toch wel anders te vertellen hebben. Omslag en titel van Jonassons tweede roman De zonderlinge avonturen van het geniale bommenmeisje: goed en slecht voorteken tegelijk. De omslag vertoont een opvallende gelijkenis met zijn voorganger. De titel is wederom bijzonder. Maar…  alweer bommen?

Ja, al heeft Jonassons tweede boek verder helemaal niets met de hartveroverende bommenmaker uit De 100-jarige […]  te maken. Bommen spelen wel weer een hoofdrol, of eigenlijk één officieel niet bestaande nucleaire bom om precies te zijn. Nu draait het allemaal om het leven van Zuid-Afrikaanse negermeisje Nombeku dat zich –geniaal als ze is- uit de sloppenwijken van Johannesburg weet te werken. Om uiteindelijk na een hoogst ongebruikelijke route op het spitste toppunt van de meest onvoorstelbare situaties te belanden. Tegelijkertijd met de Zweedse tweelingbroers Holger en Holger, wier minstens zo zonderlinge levensweg zich gaandeweg vervlecht met die van Nombeku.

Pas op het moment in Zweden –halverwege het boek- waar een hele stoet aan bonte figuren samenkomt, duikt de voortdurende glimlach tijdens het lezen om alle bizarre gebeurtenissen op. Jonassen mixt opnieuw historische feiten met zijn absurdistische fantasie. Toch zijn op de een of andere manier zowel het feelgood-gevoel als de vermakelijke hoe-verzin-je-het-verbijstering beduidend minder. Nombeku sluit je nu eenmaal minder makkelijk in je hart. Het eerste deel is aanvankelijk een grote “ver van je bed show”, letterlijk gesitueerd op een vuilnisbelt waar Nombeku gevormd wordt. Tikkie schrijnend, eerlijk gezegd, waardoor de humor wat wringt (want leidt tot lezen met een soort schuldgevoel: dit hóór je niet grappig te vinden)

Wat weer pleit voor De zonderlinge avonturen van het geniale bommenmeisje is dat het een stuk compacter is dan De 100-jarige […]. Geen eindeloos voortkabbelend relaas en ook geen afgeraffelde epiloog. En er valt ook wel hardop lachen, hier en daar, besmuikt. Kort gezegd: van dit boek kun je méér van Jonassons typische kolder verwachten. Maar dan met minder impact.   

 ØØØOO






















Auteur(s): Jonas Jonasson 
NUR: Vertaalde literaire roman, novelle 
ISBN: 9789056724542 
Gebonden, € 19,95, 352 pagina's, 2013
Uitgever: Signatuur

zondag 15 december 2013

Marina - Carlos Ruiz Zafón

Mooi, mooi, móói. Een werkelijk prachtig Young Adult anti-sprookje over de schaduwzijde van de mens- en van de liefde. Over goede bedoelingen met een onhandige uitvoering en een ontzettend resultaat.

Carlos Ruiz Zafón schreef Marina al in 1997: de laatste van vier YA romans die hij schreef nog vóór hij overstapte naar zijn eerste volwassen, veel beroemdere roman, De schaduw van de wind.

Marina is zijn persoonlijke favoriet. Uit zijn voorwoord in deze heruitgave in 2013 (met vernieuwde, schitterende omslag) valt op te maken dat het boek voor Zafón symbool staat voor het afscheid van zijn jeugd. Hij schreef het rond zijn dertigste en tijdens het schrijfproces kwam het moment van besef dat jeugd en tijd hem ontglipten.

Herinneringen
“We herinneren ons slechts wat nooit is gebeurd”, merkt Marina ergens op tegen leeftijdgenootje Oscar. Diepzinnige woorden van een ongrijpbaar meisje, met amper zestien jaar aan herinneringen. Oscar ontmoet haar tijdens een van zijn omzwervingen in het Barcelona van 1979. Het is het begin van een intense vriendschap en ingetogen adoratie.

Nu, vijftien jaar later, waagt Oscar zich voor het eerst weer terug op de zolder van zijn ziel, daar waar de herinneringen liggen opgesloten. En die herinneringen zijn zó gruwelijk, zo grotesk en ronduit kafkaësk, dat de vraag –misschien ook de hoop- rijst dat ze nooit zijn gebeurd.

Mysterie
De vriendschap tussen Marina en Oscar ontkiemt wanneer hun gedeelde hang naar mysterie hen voert naar de vergeten begraafplaats Sarriá en een aftandse tombe. Zoals dat vaak gaat leidt het ontrafelen van mysteries naar nóg meer vragen en raadsels waarbij de twee hier worden gestuurd als door bovennatuurlijke krachten. Een gesluierde dame in het zwart zet met een geheimzinnig kaartje met daarop enkel een adres een speurtocht in gang.

Een zoektocht  -door een duister Barcelona met zijn eindeloze tunnellabyrint- onduidelijk precies waarnaar. Naar de waarheid in het algemeen, naar rechtvaardigheid in het bijzonder. Naar op- en verlossing. Oscar en Marina stuiten op een onvermoed tragische liefdesgeschiedenis die dertig jaar na dato toch niet definitief blijkt te zijn doodgebloed.

Horror
Er vallen doden onder degenen waar Oscar en Marina mee hebben gesproken tijdens hun poging de ware toedracht van het drama van destijds op te graven. Verminkte doden, met ontbrekende ledematen. Die duiken later op zo’n manier weer op dat het vermoeden rijst dat hier sprake is van voodoo –praktijken: pure horror.

Maar behalve wraak blijkt het achterliggende motief nog erger, nóg onvoorstelbaarder, maar tegelijkertijd ook zoveel begrijpelijker. Precies daar wordt gerechtigheid een nijpend morele kwestie.

Het drama uit het verleden dat zich ontvouwt is als een spiegeling van het lot van Marina en Oscar. Een voorbode van het onheil dat ze onwetend met zich meedragen. Onwetend in ieder geval dan Oscar, want Marina is niet voor niets een ongrijpbaar meisje, iets wat hij op tragische wijze zal ontdekken.

Tweeledig
Marina is een aangrijpende raamvertelling, goed voor een uniek tweeledig leesplezier. Zelden tref je een roman met zo’n spannend en zo’n meeslepend verhaal waarin de schrijfstijl in ontegenzeggelijk positieve zin de leesvaart in toom houdt. Zafóns originele beeldspraak, zijn verrassende en rake metaforen houden de aandacht bij de tekst als taal. Zijn bewoordingen zijn bijzonder en ongebruikelijk, maar in hun eenvoud en eerlijkheid nooit overdreven. En dat is genieten. Dubbel genieten. Het is een uitnodiging: het verdere oeuvre van Zafón lonkt in de verte. 

ØØØØØ






















Auteur(s): Carlos Ruiz Zafon 
NUR: Vertaalde literaire roman, novelle 
ISBN: 9789056723552 
Gebonden, € 17,95, 224 pagina's, 2013
Uitgever: Signatuur

donderdag 12 december 2013

Dreizehn - Wolfgang & Heike Hohlbein

Dertien een ongeluksgetal? De twaalfjarige Anna-Maria staat daar nooit zo bij stil. Het getal dertien duikt haar hele leven al op alle mogelijke manieren op. Zó ontzettend vaak, dat ze gemakshalve door iedereen “Thirteen” wordt genoemd. Dan nadert haar dertiende verjaardag en ineens krijgt ze onheilspellende aanwijzingen dat het getal toch niet helemaal zo toevallig en onschuldig is als het lijkt…

Als Thirteen door omstandigheden vlucht naar haar onbekende opa in Duitsland pleegt een maniak een serieuze aanslag op haar leven. Erg genoeg, maar nog erger is het dat geen van de omstanders zich achteraf iets herinnert. Is ze gek aan het worden? Eenmaal bij haar opa wordt het helemaal bizar. Thirteen ziet dingen die er niet (kunnen) zijn. Of toch wel?  De mysterieuze sfeer in het bedompte huis doet haar gemoedsrust weinig goed.

En dan gebeurt het onvoorstelbare. De realiteit splitst. In twee verschillende tijdruimtes moet Thirteen nog vóór haar dertiende verjaardag een oeroude kwade macht zien te verslaan om de slachtoffers die hij al eeuwen maakt te redden- en zichzelf. In een labyrint van eindeloze gangen en ontelbare kamers probeert Thirteen met haar nieuwe vrienden vastbesloten de uitgang te vinden. In de alledaagse realiteit is niets meer alledaags. Tegengewerkt door de Raad van Dertien en op de hielen gezeten door uitwassen van het kwaad, probeert Thirteen het mysterie rond haar opa en het oude huis te ontrafelen. Zal ze haar dertiende verjaardag überhaupt wel halen?

Dreizehn is weer één van de vele spannende jeugdboeken van het populaire Duitse schrijversduo Wolfgang & Heike Hohlbein. Daterend uit 1995, maar beslist niet gedateerd. Een meeslepend avontuur. Misschien wat vergezocht, hier en daar rammelend met een losgelaten steekje en een einde dat er een béétje bij de haren bijgesleept lijkt, maar dat mag –kán- de pret totaal niet drukken. Het is bovenal fantasievol en spannend, retespannend. Het type boek “dat-zou-ik-zelf-wel-willen-beleven” (mits je de goede afloop al kent).

Maar. Helaas. Het boek is net als vele, vele andere bestsellers van het schrijversduo/schrijverscollectief niet in het Nederlands vertaald. Onlangs heeft uitgeverij Wereldbibliotheek een poging gedaan een Fantasy serie –voor een oudere doelgroep-  van de Hohlbeins op de markt te zetten (Thor) die jammer genoeg niet erg aansloeg. Onhandige keuze wellicht. De Hohlbeins hebben zo vreselijk veel andere series en stand-alones geschreven waar ik van overtuigd ben dat die wel graag door de Nederlandse jeugd gelezen zouden worden. Misschien moest ik maar eens toegeven aan mijn vertaalaspiraties…

ØØØØO



















Auteur(s): Wolfgang & Heike Hohlbein
Duitstalig, novelle, 10-13 jaar
ISBN: 9783800056798
Taschenbuch, E 9,95, 544 p.
Uitgever: Carl Ueberreuter