zondag 27 oktober 2013

Het victoriaanse huis - John Boyne

Het Victoriaanse huis mag een historische roman heten, zeker, maar eigenlijk is de omschrijving “spookverhaal” een toereikender aanduiding. De oorspronkelijke, Engelse titel geeft het wel al duidelijk aan: The haunted house. Een spookverhaal in de trant van Charles Dickens en –bij vlagen- Edgar Allen Poe.

Met een sterke openingszin zet auteur John Boyne direct de toon. Stijl, karakter, plot en sfeer staan in die eerste elf woorden meteen geschetst. De eenentwintigjarige Eliza Caine is een zelfredzame, voor haar tijd -1867- modern denkende vrouw die net haar vader verloren heeft.  Alleen achtergebleven besluit ze in een impuls te reageren op een advertentie waarin een gouvernante wordt gezocht. Het brengt haar naar het afgelegen platteland en een prachtig, maar merkwaardig landgoed met dito landhuis. Eliza is al de vijfde gouvernante binnen een jaar van Eustace en Isabella – acht en respectievelijk twaalf jaar oud- die door hun ouders in de steek lijken te zijn gelaten. Samen met de onbeschaafde koetsier, de nukkige huishoudster en de burgerlijke notaris – figuren die zo uit een roman van Dickens gelopen kunnen zijn – draagt Eliza de zorg voor de twee kinderen. Ze stuit echter op tegenwerking en weldra beginnen haar ongelukken te overkomen.  Met het schrikbeeld van haar overleden voorgangsters en het welzijn van de kinderen in gedachten gaat Eliza op onderzoek uit. En ontdekt dan hoe moeilijk het is te vechten tegen een vijand van bovennatuurlijke herkomst.

Geweldige setting en origineel uitgangspunt, prachtig gevonden helemaal in Dickensiaanse sfeer. Boyne is duidelijk een bewonderaar van Dickens verteltalent. Hij laat Eliza op gegeven ogenblik diens manier van vertellen treffend omschrijven- om zijn eigen verhaal vervolgens op precies die wijze zélf te brengen. Hier en daar is het verhaal creepy en macaber, als de duistere verhalen van Edgar Allen Poe, hoewel Boyne er hier wat minder in slaagt zijn voorbeeld na te streven. Eliza –die aanvankelijk beweert nog nooit echt angst te hebben gevoeld in haar leven- wordt in het victoriaans huis wel degelijk bang. Helaas is haar beweerde doodsangst niet héél overtuigend. De vanzelfsprekendheid waarmee het nuchtere meisje het bestaan van geesten accepteert en haar extreme koelbloedigheid op momenten waar je hysterie en op zijn minst onthutsing zou verwachten, zwakken de spanning af. Nergens grijpt het verhaal echt naar de keel, ook het waarschijnlijk wel zo bedoelde einde niet.

Zowel qua plot als sfeer valt Het victoriaanse huis daardoor al met al een tikkeltje tegen. Maar hoewel er als spookverhaal in negentiende eeuwse stijl misschien meer uit te halen was geweest, is het als roman een prettig leesbaar, helder geschreven en onderhoudend boek.  Vóór het slapengaan lezen om de spanningsfactor te vergroten is het advies. Of juist niet natuurlijk.    

ØØØOO






















Auteur(s): John Boyne 
NUR: Vertaalde literaire roman, novelle 
ISBN: 9789022568354 
Paperback, € 19,95, 2013
Uitgever: Boekerij

Geen opmerkingen:

Een reactie posten